Xác định các loại chi phí là khâu đầu tiên của công tác kế toán. Tuỳ theo cơ cấu tổ chức sản xuất, yêu cầu và trình độ quản lý kinh tế, yêu cầu hạch toán kinh tế nội bộ của doanh nghiệp mà chi phí xây dựng nhà xưởng được tính theo từng giai đoạn hoặc toàn quy trình. Sau đây là các loại chi phí chính trong xây nhà xưởng mời mọi người cùng xem qua.
1) Chi phí Nguyên vật liệu trực tiếp
Chi phí vật liệu gồm có:
- Vật liệu cơ bản (Xi măng, sắt thép, cát, đá, gạch xây)
- Vật liệu kết cấu (kết cấu thép, vữa, bê tông, phụ gia)
- Vật liệu hoàn thiện (vật liệu hoàn thiện tường sàn, mặt trần).
- Vật liệu nội ngoại thất và trang trí.
Nguyên vật liệu sử dụng cho xây dựng hạng mục công trình nào phải được tính trực tiếp cho hạng mục công trình đó trên cơ sở chứng từ gốcđã sử dụng và theo giá xuất kho thực tế. Trường hợp nguyên vật liệu xuất dùng có liên quan đến nhiều công trình, không thể tổ chức hạch toán riêng được thì kế toán phải phân bổ chi phí cho các công trình theo tiêu thức thích hợp.
2) Chi phí nhân công trực tiếp
Đây là chi phí trả cho người lao động trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng bao gồm từ người trong biên chế công ty hoặc hợp đồng thời vụ. Chi phí nhân công gồm có:
- Tiền lương chính của công nhân trực tiếp thi công xây lắp kể cả công nhân phụ, công nhân chính.
- Các khoản phụ cấp theo lương như phụ cấp thêm giờ, trách nhiệm, độc hại.
- Tiền lương phụ của công nhân.
- Ngoài các khoản tiền lương và phụ cấp của công nhân trực tiếp tham gia công tác thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị. Thì khoảng chi phí nhân công trực tiếp còn bao gồm khoản phải trả cho lao động thuê ngoài theo từng loại công việc.
- Không tính chi phí nhân công trực tiếp với các đối tượng là công nhân vận chuyển vật liệu ngoài cự ly công trường, lương nhân viên thu mua bảo quản bốc dỡ vật liệu trước khi đến kho công trường, tiền lương của các bộ phận khác (sản xuất phụ, xây lắp phụ, nhân viên bảo vệ, quản lý…).
- Chi phí nhân công trực tiếp cũng không tính tiền ăn giữa ca của công nhân viên trực tiếp xây lắp. Các khoản này được tính vào khoản mục chi phí sản xuất chung.
3) Chi phí sử dụng máy thi công
Máy móc thi công là các loại máy phục vụ trực tiếp cho sản xuất xây lắp, phương tiện vận chuyển máy móc, thiết bị. Chi phí sử dụng máy thi công gồm chi phí thuê máy thi công, tiền lương công nhân điều khiển, khấu hao máy thi công, một số chi phí liên quan khác.
Đối với trường hợp doanh nghiệp thực hiện việc xây lắp theo phương thức thi công hỗn hợp vừa thi công bằng thủ công vừa kết hợp thi công bằng máy, trong giá thành xây lắp còn có khoản mục chi phí sử dụng máy thi công.
Chi phí máy thi công cũng được chia làm 2 loại: Thường xuyên và tạm thời.
- Chi phí thường xuyên: Bao gồm chi phí nhiên liệu, vật liệu tiền lương của công nhân điều khiển và công nhân phục vụ máy thi công; các chi phí về thuê máy,chi phí sửa chữa thường xuyên xe máy thi công.
- Chi phí tạm thời là những chi phí phát sinh một lần như tháo, lắp, vận chuyển thiết bị.
- Các chi phí thường xuyên được tính trực tiếp một lần vào chi phí sử dụng máy thi công còn chi phí tạm thời được tính phân bổ dần theo thời gian sử dụng các công trình tạm hoặc theo thời gian thi công trên công trường. Xác định số phân bổ hàng tháng như sau:
Chi phí tạm thời cũng có thể được tiến hành trích trước vào chi phí sử dụng máy thi công. Khi sử dụng xong công trình tạm, số chênh lệch giữa chi phí thực tế phát sinh với chi phí trích trước được xử lý theo quy định.
- Do đặc điểm của hoạt động xây lắp nên cần phân bổ chi phí máy thi công cho từng công trình. Hiện có 3 tiêu chí phân bổ: theo khối lượng công việc hoàn thành của ca máy, theo ca máy làm việc, theo dự toán chi phí sử dụng máy thi công. Công thức phân bổ như sau:
- Chi phí sử dụng máy thi công không bao gồm khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo tỷ lệ quy định trên tiền lương của công nhân điều khiển máy thi công (Được tính vào chi phí sản xuất chung). Chi phí sử dụng máy thi công cũng không bao gồm các khoản sau: lương công nhân vận chuyển, phân phối vật liệu cho máy; vật liệu là đối tượng chế biến của máy, các chi phí xảy ra trong quá trình máy ngừng sản xuất, các chi phí lắp đặt lần đầu cho máy móc thi công, chi phí sử dụng máy móc thiết bị khác và các chi phí có tính chất quản lý,phục vụ chung.
4) Chi phí sản xuất chung
Chi phí sản xuất chung là các chi phí trực tiếp khác (ngoài chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sử dụng máy thi công) và các chi phí về tổ chức, quản lý phục vụ sản xuất xây lắp, các chi phí có tính chất chung cho hoạt động xây lắp gắn liền với từng đơn vị thi công như tổ, đội, công trường thi công.
Chi phí sản xuất chung gồm các khoản chi phí như sau:
- Chi phí nhân viên phân xưởng: gồm tiền lương chính, lương phụ,phụ cấp lương, phụ cấp lưu động phải trả cho nhân viên quản lý đội xây dựng, tiền ăn giữa ca của nhân viên quản lý đội xây dựng và của công nhân xây lắp; khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ được tính theo tỷ lệ quy định hiện hành trên tiền lương phải trả của công nhân trực tiếp xây lắp,nhân viên sử dụng máy thi công và nhân viên quản lý đội thuộc biên chế của doanh nghiệp.
Ngoài khoản chi phí của nhân viên quản lý công trường, kế toán, thống kê, kho, vệ sinh…của công trường, chi phí nhân viên phân xưởng còn bao gồm tiền công vận chuyển vật liệu ngoài cự ly thi công do mặt bằng thi công chật hẹp, công tát nước vét bùn khi trời mưa hoặc gặp mạch nước ngầm…
- Chi phí vật liệu gồm chi phí vật liệu phục vụ cho việc xây dựng sửa chữa, công cụ dụng cụ thuộc đội xây dựng quản lý và sử dụng, chi phí lán trại tạm thời.
Nếu vật liệu mua ngoài xuất thẳng cho đội xây dựng, nếu doanh nghiệp được khấu trừ thuế thì chi phí vật liệu không bao gồm thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào.
- Chi phí dụng cụ sản xuất xây lắp gồm các chi phí về công cụ dụng cụ dùng cho thi công như cuốc xẻng, dụng cụ cầm tay, xe đẩy, đà giáo, ván khuôn và các loại công cụ dụng cụ khác dùng cho sản xuất và quản lý của đội xây dựng. Chi phí dụng cụ sản xuất xây lắp không bao gồm thuế GTGT đầu vào nếu doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế.
- Lưu ý trong tính toán chi phí xây dựng nhà xưởng: khoản chi phí khấu hao máy móc thi công được tính vào chi phí sử dụng máy thi công chứ không tính vào chi phí sản xuất chung.
